den haag paleis noordeinde
Anna Paulowna zit op een plein in Den Haag
Op het Anna Paulownaplein in Den Haag zit op een openbaar bankje een dame elegant gekleed in een weelderige japon met pofmouwen en een laag décolleté. Pijpenkrullen komen tevoorschijn van onder haar zwierige hoed en in haar hand heeft ze een dichtgevouwen waaier. Je kunt naast haar gaan zitten en een praatje aanknopen. Maar wie is zij?
Zij is Anna Paulowna (1795-1865), dochter van Tsaar Paul Romanov. In 1816 trouwt zij met de Prins van Oranje, de latere Koning Willem II van Nederland. Samen krijgen ze vijf kinderen: Willem, Alexander, Hendrik, Casimir en Sophia. Door zijn huwelijk met een grootvorstin stijgt Willem II in aanzien.
Koningin Anna Paulowna
Aan het Russische hof is Anna opgevoed in weelde. Ook wanneer ze in Den Haag woont, omringd ze zich met kostbaarheden. Als Tsarendochter is ze gewend om zich bij oficiële gelegenheden uit te dossen in de de duurste kleding en met de mooiste sieraden.
Inburgeren
Anna Paulowna had moeite met het accepteren van de culturele verschillen tussen haar thuisland en Nederland, met name met het gebrek aan afstand tussen de vorst en de burger. Als prinses en later als koningin leerde zij de Nederlandse taal, geschiedenis en cultuur; ze richtte zich op liefdadigheidswerk, financierde een aantal weeshuizen en scholen en richtte liefdadigheidsorganisaties op.
Paleis Kneuterdijk
Anna woonde in Paleis Kneuterdijk dat aan haar levensstijl werd aangepast met een balzaal en een kapel. Haar hele levenlang bleef zij de Russisch-Orthodoxe leer beleiden. Ze was erg gehecht aan de prachtige paleistuin met vruchtenbomen, vijvers, watervogels, rosenperken, serres en terassen.
De erfenis van Willem II
In 1849 stierf onverwacht haar man. Willem II was wat makkelijk met geld omgegaan en Anna Paulowna bleeft achter met een schuld van zo'n viereneenhalf miljoen gulden. Het gevolg was dat zijn bezittingen waaronder een kostbare schilderijencollectie, verkocht werden.
Een van de schuldeisers was Anna's broer Tsaar Nicolaas I. Hij liet zijn keus vallen op wat fraaie oude meesters die nu nog altijd in de Hermitage in St Petersburg te zien zijn. Na de dood van haar man, trok Anna Paulowna zich terug uit het koninklijke leven en bleef alleen tot ze in 1865 stierf.
Anna Paulowna sculptuur
Het beeld van Anna Paulowna is gemaakt door de Russische beeldhouwer Alexander Taratynov (1956). De locatie, het Anna Paulownaplein in het Mesdagkwartier, is zeer toepasselijk omdat ze in deze buurt woonde.
Vernoeming
In Den Haag zijn het Anna Paulownaplein en de Anna Paulownastraat naar haar vernoemd. In 1846 verleende ze toestemming om haar naam te gebruiken voor een nieuwe polder in Noord-Holland. Nu is dit de gemeente Anna Paulowna.
Lees verder:
Paleis Kneuterdijk
Vredespaleis
Paleistuin
Fietsen in Den Haag
Lange Voorhout
Gevangenpoort
Van Kleef proeflokaal
Zeeheldenkwartier
foto's: Marianne Crone