Een spannende wijk aan de rand van de stad

Aan de randen van de stad gebeuren vaak de interessantste dingen. Zo is de Binckhorst, een voormalig industrieterrein gelegen tussen Voorburg en Den Haag (station Centraal) een stoere en ruige wijk die volop in ontwikkeling is. Creatieven, horeca en wooncomplexen vinden er een plek in oude industriële panden. De wijk kent een bijzondere geschiedenis.

Nieuw industrieterrein
Eind negentiende eeuw nam de industriële ontwikkeling in Den Haag een hoge vlucht. In het centrum vestigden zich industriële complexen zoals bijvoorbeeld een gasfabriek, de elektriciteitsfabriek en het slachthuiscomplex. De binnenstad raakte al snel overvol en dus moest de industrie uitwijken naar de stadsranden. Er werd gezocht naar alternatieven en plekken met mogelijkheid tot uitbreiding. In de jaren '20 van de vorige eeuw ontwikkelde de gemeente een nieuw industrieterrein: de Binckhorst. Het bedrijventerrein floreerde tot begin jaren '70.



De sluiting van de gasfabriek markeerde echter de industriële neergang van Den Haag. Op de Binckhorst kwam een enorm stuk land vrij en het terrein veranderde langzaam maar zeker in een onbestemd gebied met een toenemende verscheidenheid aan activiteiten. Een rommeltje. Voor de Binckhorst werd dan ook een nieuw bestemmingsplan gemaakt, Laakhaven-Binckhorst. Uiteindelijk kreeg het architectenbureau OMA de opdracht om een inspirerende visie voor de nieuwe Binckhorst te ontwerpen. Na de economische crisis van 2010 koos de gemeente echter voor een rol van begeleider van nieuwe ontwikkelingen en niet van leider. Het OMA-plan verdween in de ijskast. 



Vestigingsplek voor creatieven en horeca
De Binckhorst is nu een belangrijk economisch en grootstedelijk gebied in wording en krijgt alle ruimte om uit te groeien tot een uitstekende vestigingsplaats voor internationale, ambachtelijke en creatieve bedrijven. De woonfunctie wordt ook versterkt en de Binckhorsthavens worden aangepast aan de behoeften van de creatieve en toeristische industrie en aan die van de - toekomstige - bewoners.

CabFab
De Binckhorst kent tal van iconische gebouwen, zoals de voormalige Caballero-fabriek, nu een verzamelpand voor onder andere ICT’ers, bedenkers van games, webdesigners en organisatoren van evenementen. In 1921 stichtte de Egyptische Laurens-sigarettenfabriek een vestiging in Den Haag. In 1953 liet Laurens een nieuwe fabriek neerzetten op het terrein de Binckhorst. Later kwam de fabriek in handen van de British American Tobacco (BAT), dat de productie in 1995 verhuisde naar Zevenaar.



De Caballerofabriek is door de gemeente Den Haag herontwikkeld tot een bijzonder bedrijfsverzamelgebouw en opende in 2006 haar deuren als Caballerofabriek (Saturnusstraat 60, Den Haag).

Autoboulevard
Voorheen was de Binckhorst ook een belangrijke vestigingsplek voor de Haagse auto-industrie. Eind jaren ’40 vestigde Autopalace zich als eerste garage aan de Binckhorstlaan en werd gelijk één van de meest markante gebouwen. Helaas is het pand gesloopt. In de overvolle binnenstad was in de jaren vijftig geen ruimte voor dit type bedrijven. Diverse bekende autofirma’s wisten hun weg naar de Binckhorst te vinden en de Binckhorstlaan groeide uit tot een ware autoboulevard. 



De meeste autobedrijven vestigden zich later zich aan de Komeetstraat, de Poolsterstraat en het Trekvlietplein. Auto Import Marten Rosier vestigde zich aan de Castorstraat 4 en de Wegastraat 16-18. Hier bevonden zich de showrooms, nu nog te zien aan de brede ramen. Op de bovenetage was het kantoor gevestigd en een bedrijfswoning. Gekoppeld aan dit gedeelte staan twee grote hallen met bijzondere boogvormige overkapping voor het garagebedrijf.

Markant is de hoge schoorsteen die achter het complex staat. Nu worden de hallen gebruikt nog door Profile Tyrecentre Blok. Dit industriële erfgoed is gelukkig niet gesloopt. Tegenwoordig zijn de meeste autobedrijven in Den Haag te vinden op een nieuw industrieterrein Kerketuinen.



Anthony Fokkerschool
Met het verdwijnen van de vliegtuigindustrie uit Den Haag verdween ook de opleiding voor vliegtuigtechniek aan de oude Anthony Fokkerschool. De school werd eigendom van de gemeente Den Haag. Het gebouw bestaat uit twee lagen en heeft een grote hal (hangar), leslokalen, een sporthal en een kantine. Den Haag heeft het gebouw herontwikkeld tot een evenementenhal met daaromheen bedrijfsunits.

Het industriële karakter van het gebouw en de geschiedenis van de plek vormen een inspirerende omgeving voor vernieuwing en innovatie. Het hart van het gebouw wordt gevormd door de indrukwekkende 9 meter hoge hangar van 35 meter breed en 68 meter lang, met een vloeroppervlakte van 2000 m2. Vroeger stonden hier de vliegtuigen opgesteld waar studenten aan sleutelden. De hangar wordt overspannen door een staalconstructie met glazen lichtstraten die zorgen voor fraai daglicht. Ook de bijzondere muurschilderingen maken een bezoek aan de Fokkerterminal zeker de moeite waard.

Fokkerterminal
Binckhorstlaan 249, Den Haag

Kasteel Binckhorst
De Binckhorst dankt zijn naam aan kasteel de Binckhorst. Een tak van het geslacht ‘Den Bynckhorst’ uit Twente zou zich in de 11e eeuw in Voorburg gevestigd hebben en toen de hofstede Binckhorst gebouwd hebben. Het kasteel ligt aan de Binckhorstlaan, verscholen achter een kantoorgebouw. De oudste vermelding is uit 1308. Het landgoed bestond toen uit het huis en bijna 30 ha grond.



In 1928 werd het kasteel door de gemeente aangekocht en in 1935 gerestaureerd. In 1958 betrok de Stichting Vakopleiding Bouwbedrijf het pand, die de uitbreiding voor het kasteel liet bouwen. Tegenwoordig is in het kasteel een medische privékliniek gevestigd (Bergman Clinics) en daarom voor bezoekers niet toegankelijk.

Kasteel de Binckhorst
Binckhorstlaan 149 Den Haag



Begraafplaats
Heb je behoefte aan wat rust na al dit ‘industrieel geweld’ dan is een bezoek aan de begraafplaats St Barbara een aanbeveling. Het laatste dat je waarschijnlijk verwacht in een industriële wijk is een kerkhof. Bij de aanleg tussen 1917 en 1920 lag dit katholieke kerkhof nog midden in de polder. Architect N. Molenaar, een leerling van P.H.J. Cuypers, maakte het ontwerp voor de indeling, de noodkapel en voor de gebouwen aan weerszijden van de entree: een wachtzaal en een kosterswoning.



Het terrein bestond grotendeels uit veengrond en werd, voordat het geschikt was om te begraven, opgehoogd met 2,5 m zand. De vergunning voor de aanleg van de begraafplaats was al afgegeven voordat besloten was tot de aanleg van het industrieterrein. De plek is een oase van rust en stilte. In de jaren ‘20 van de vorige eeuw groeide de begraafplaats uit tot een plek waar de ‘gewone mensen’ begraven werden. St. Barbara heeft een mooie wandelroute uitgezet langs bijzondere graven van markante en historische personen.



Begraafplaats St Barbara
St.Barbaraweg 6
2561BT Den Haag

Binck36
Binck36 is een creatieve hotspot in een voormalig PTT gebouw aan de Binckhorstlaan en huist bijna 200 creatieve en innovatieve ondernemingen. Binck36 telt 20000 m2 vloeroppervlakte verdeeld over vier gebouwen. De locatie is ingedeeld in drie zones: één voor educatie. één voor kunst en cultuur en één voor ondernemerschap. In de grote hal en andere grote ruimtes worden geregeld exposities georganiseerd. Er zijn ook atelierruimtes voor individuele kunstenaars beschikbaar. Je mag zeker een kijkje nemen in dit reusachtige pand.

Binck36
Binckhorstlaan 36, Den Haag
Openingstijden: maandag - vrijdag van 7 uur tot 22.30 uur; zaterdag van 9 uur tot 22.30 uur en zondag van 9 uur tot 19.00 uur.



Papierfabriek Jero
Aan de Komeetweg staat de Papierfabriek Jero, één van de oudste nog ambachtelijke familiebedrijven in Europa. Jero is de enige overgebleven firma uit de beginperiode van de door de gemeente gefinancierde industriehallen. Het bedrijf begon in 1913 als papierhandel en vestigde zich in 1950 op de Binckhorst. In de hallen worden uit karton allerhande schalen en schaaltjes gestanst voor onder andere de kroket, haring en boterstaaf. De productie draait nog steeds op vooroorlogse machines en het interieur ademt de sfeer van de jaren '50. In de linkerhal liggen de voorraden karton en rechts is de productiehal. Je kan hier gerust even naar binnen lopen. 

Jero
Komeetweg 13-15, Den Haag

Mooof
Mooof is een plek waar nieuwe en bestaande initiatieven op het gebied van dans, muziek, sport en beweging samenkomen. Mooof is gevestigd in de Binckhorsthof, het voormalige hoofdkwartier van de Luchtmacht van het ministerie van Defensie en beschikt over 40000m2 meter vloeroppervlakte. Regelmatig worden er events georganiseerd die ook voor publiek toegankelijk zijn.

Mooof
Binckhorstlaan 135, Den Haag



Kunstenaars
Ateliercomplex De Besturing is een oud industrieel pand op bedrijventerrein de Binckhorst in Den Haag. Het pand werd in 1967 voor de firma Schottel gebouwd, naar ontwerp van architect K.J. Roosendaal. Schottel was actief in de productie van voortstuwings- en besturingsinstallaties voor de scheepvaart. In het hoge kantoorgebouw aan de straatzijde waren de tekenkamers en kantoren gevestigd. In de grote hal aan de achterzijde vond de productie plaats.

Het gebouw bevindt zich op een unieke locatie direct aan de haven tegenover een grote betoncentrale waar tot op de dag van vandaag zand en grind wordt geladen en gelost. Het pand huisvest sinds 2006 een groep van 28 ambachtelijk, creatieve gebruikers. Zij vertegenwoordigen verschillende vakgebieden: van leer-, hout- en metaalbewerking, tot keramiek, fotografie, architectuur, interventies in de publieke ruimte en kunst. Het FabLab Den Haagis hier sinds 2011 gehuisvest. Fablab is een hightech werkplaats waar creatieven hun ideeën kunnen uitproberen. De grote hal wordt gebruikt voor projecten.

De Besturing en FabLab
Saturnusstraat 89-91, Den Haag

Horeca
Ook veel horecaondernemingen voelen zich aangetrokken tot de Binckhorst. Zo zit in het voormalige ketelhuis van de Caballerofabriek, naast CabFab, de ‘urban bistro’ Mama Kelly.

Capriole Café zit verstopt op een prachtige plek aan de Fokkerhaven (Fokkerkade 18). In dit voormalige industriële pand, met heerlijk terras aan het water, vind je een restaurant met een eigen koffiebranderij. Behalve heerlijk lunchen kan je er ook ontbijten, dineren en borrelen. Beroemd in Den Haag zijn Diego’s burgers. De winterburger, smoked Dutch burger, vegetarische burger, zijn zowel als lunchhap of avondhap te verkrijgen.



Bij Loic (Binckhorstlaan 135) waan je je in Bretonse sferen. Deze Franse brasserie is een echte aanwinst voor Den Haag. Het restaurant werkt met één kaart voor zowel lunch als diner. En wil je liever alleen een dessert? Of wat kleine hapjes? Aan jou de keuze. Bij Loic houden ze het simpel. De wijnkaart is trouwens voortreffelijk. Loic is wat lastig te vinden, maar als je het MOOOF gebouw als lichtend baken voor ogen houdt dan vind je Loic achter MOOOF. Parkeren is gratis.



Vergeet niet een bezoek te brengen aan de Kompaan Bier Bar met zelf gebrouwen bier. Kompaan is een heuse Haagse bierbrouwer met bar annex proeflokaal gevestigd aan de Binckhorsthaven. Twee kompanen hebben hier in 2015 hun droom gerealiseerd: het brouwen van typisch Haagse bieren. Op deze locatie, met terras en prachtig uitzicht op de binnenhaven, is naast de brouwerij de ‘Kompaan Craft Beer Bar’ gevestigd. Dankzij de inrichting met zeecontainers en steigerhout heeft de brouwerijkroeg een rauwe en authentieke uitstraling die past bij de industriële locatie in de Haagse Binckhorsthaven. Het proeflokaal is uitgerust met maar liefst twintig tapkranen.

Kompaan Bier
Saturnusstraat 55, Den Haag (aan de kade-zijde, waar je met een boot kunt aanmeren)
Openingstijden: donderdag en vrijdag van 16.00 uur tot 1.00 uur, zaterdag van 14.00 uur tot 1.00 uur en zondag van 14.00 uur tot 22.00 uur.

Reageer op dit artikel

Mail de redactie

Deel dit artikel!